Katma değer ne demek?

Yalnızca seçime ve kazanmaya odaklandığımız yavan günler yaşarken “katma değer ne demek” gibi anlamsız başlıklar üretebilmenin dayanılmaz sevinci içindeyim.

İsyanın değişik türleri oluyor… Sokağa çıkmak, eylem yapmak… Benim eylemim inadına ezber bozmak! Sizi de davet ediyorum. Bizi zehirlemelerine izin vermeyelim, düşünmeye ve normal insan olmaya devam edelim.

Normal ve sıradan konulardan konuşalım, kafa yoralım olmaz mı… Size robotlarla insanların ilişkisini anlatmak istiyorum. Bu ilişkiyi fark ettiğimiz anda Türkiye’de hayat ne yazık ki duracak, Hollywood filmlerindeki o gerçeküstü yaklaşım bu ülkede gerçeğe bürünecek.

Seri üretim bandının iş gücünün büyük bir bölümünü karşılamasıyla beraber robotların insanların yerini alacağı bir dünyanın korkusu bu. Korkudaki doğruluk payı ne? İnsan elinden çıkma robotlar, insanın en büyük düşmanı olabilir mi? The Globalist’ten Martin Hutchinson ve Robert D. Atkinson bu soruların cevaplarını ayrı ayrı yayınladıkları iki farklı makalede yanıtlamaya çalışıyor.

Martin Hutchinson “Robotlar ele geçirdiğinde ne olacak?” adlı makalesinde insan becerisi ve üretim üzerinde duruyor. 1950’li yıllarda milenyum için düşlenen robot dünyası hayalinden epey uzaktayız. Bilgisayar sistemleri her iki yılda bir hızlarını ve kapasitelerini artırsalar da bazı basit işlemler robotlar için oldukça zor; örneğin havlu katlama gibi…

MIT profesörleri Erik Brynjolfsson ve Andrew McAfee’nin yeni kitabı “The Second Machine Age”e göre, bir robot bir havluyu 24 dakikada katlayabiliyor. Bu robotun bir de ütü yaptığını, evi temizlediğini ve yemek pişirdiğini düşünün. Bu, 2014 yılında bile Jetgiller’in robot hizmetliler ve uçan arabalarla dolu diyarından ne kadar uzakta olduğumuzun bir göstergesi olarak algılanabilir.

Hayalin 20 yıl içinde gerçeğe dönüşme ihtimali de yok değil. Moore’s Kanunu’na göre robotlar üzerinde yapılan iyileştirmelere devam edilirse, 2034 yılında robotlar bir havluyu 1.4 saniyede katlayabilecekler.

Bilim adamlarının robotlar için biçtiği görev havlu katlamak değil… Robotların üretkenliği artıracağı en önemli alan tıp. Doktorlar hasta üzerinde teşhisi koyduktan sonra, yapılacak herhangi bir cerrahi müdahale robotların eline bırakılabilecek. Kısacası, kompleks düşünce ve analiz hala insanın tekelindeyken, uygulama robotların sorumluluğunda olacak.

Makineleşmeden kaynaklanan işsizliği önlemenin anahtarı da işte tam burada yatıyor: insan iş gücünü ve robotları en etkili bir şekilde bir araya getirmek.

Çevre düzenlemesi, temizlik görevleri veya garsonluk gibi fiziksel gücün ön planda olduğu işler insan-robot birlikteliğinin en düşük seviyede olduğu alanlar olsa bile, bu birlikteliğin aktif bir şekilde kullanılabileceği medya, tasarım, reklamcılık, akademi gibi birçok sektör mevcut.

Tabii ki robotların insanlardan hızlı çalışması ve üretim miktarını artırmaları, ihtiyaç fazlası bir insan nüfusunu, yani işsizliği yaratacak. Ancak, makineleşmeden beklenen; insan gücünün azaltılması değil, yeni iş alanlarının yaratılması olmalı. Robert D. Atkinson, makalesinde sunduğu verilerle bu stratejinin mümkün olduğunu anlatıyor.

Yapılan birçok mikroekonomi çalışmasının sonuçları, üretim artışından sonra kurumların yarısının çalışan sayısını azalttığı, ancak diğer yarısının daha çok işçi alımı yapmaya başladığını gösterdi.

Makroekonomik perspektiften bakacak olursak, Dünya Çalışma Örgütü  ve Dünya Bankası’nın çalışmaları işçi kazanımlarındaki artışın üretimle beraber yürüdüğünü kanıtlayabiliyor. Diğer bir deyişle, üretim artışı bazı iş kollarını elese bile yeni iş alanları hızla yaratılıyor.

Yoğurdu sarımsaklasak da mı saklasak, sarımsaklamasak da mı saklasak? İşte  bütün mesele bu!

Makineleşmeden korkup karşı mı çıkmalıyız… Makineleri görmezden mi gelmeliyiz… Yoksa zaten biz makineler yerine doğuruyoruz, daha ucuza mal oluyor, havluyu nasıl olsa bizimkiler daha seri katlıyor, dayanalım doğuralım mı demeliyiz… Üniversitelerden mezun ettiğimiz gençlerin kalitelerini düşünecek olursak havlu katlamadan bir adım önde olduklarını biliyoruz, sırtımız yere gelmez diye düşünebilir miyiz?

Katma değer ne demektir dostlar, bilen bilmeyene anlatsın.

Kaynaklar:
http://www.theglobalist.com/what-happens-when-robots-take-over/
http://www.theglobalist.com/robots-are-not-the-problem/

Paylaş