“Tam bir Lotus Eater toplumu olduk; eğlenceyle unutuyor, kaydırarak uyuşuyor, krizi görüp görmezlikten geliyoruz. Bakınca göreceğimden korkuyorum; bitmeyen bir permacrisis. Ekonomi iyi dese de kötü hisseden halkın vibecession‘ı; şirketlerin gramajı küçültüp fiyatı sabitlediği shrinkflation; kalitenin sessizce düşürüldüğü skimpflation; kar açlığının şekillendirdiği greedflation…”
“Yazıyorum bak buraya; tehlike, zihinsel düzensizlik: tam information poisoning.”
“Doğruyu yanlıştan ayıramıyorum. Güçlü olan vibe. Politika bile vibecoding. Yazdığın söylediğin düşündüğünü geç… geç geç. Işığın açısı, cümlenin ritmi, fondaki müzik… Budur!” Arada algorithmic personan, authententic signal verse tamamdır.
“Mahkeme salonları olmuş sana lawfare. Tank tüfeği geçtim, dron mron unut, dilekçelerle yaylım ateşindeler. Demokrasi mi?… Nedir, ben hiç duymadım valla…”
“Sosyal medyada da context collapse yaşanıyor. Aynı cümleyi aynı anda annem, patron, troll ordusu, eski sevgilim görüyor. Olacak şey değil; yanlış bir kelime kariyerimin sonu, ölürüm daha iyi! Bir ekran görüntüsü bitirir gider itibarı. Digital fragility bu! Kimse anlamıyo…fena, dertliyim.”
“Bir de shadow-ghosting sorunu yaşıyorum, akıllara ziyan! O kadar ortadayım… bir kişi bile görmez mi paylaşımı mı?… Çıldırmak işten değil. Aaa sana arkadaşımın başına geleni çabucak anlatayım, inanamayacaksın; patron işten atmıyor, yok sayıyor… kızı resmen askıda sallandırıyor. Ben halime şükrediyorum, kız shadow bully resmen!…”
“Ne yapacağımı şaşırdım, benim Agentic AI, Algoritmik Persona yarattı, beni yok sayıyor, “sen ne bilicen” demez mi!… Zaten deepfake ile synthetic media boğuluyorum! Kimim ben? Şirkette zaten RAG işi götürüyor, bizde zero thrust security install edildi. Şehirlerin digital twin’leri olduğunu duydun mu hiç?!? Bi gün anlatarım, şimdi kaçmam lazım.”
“Bizim kızların bildiği bi yer var… Acaip quiet luxury item’lar… Yıkılıyor! Ne dedin, duyamadım; aaa orası mı, elimi sürmem, experience economy diye paketlenmiş; salya sümük duygusal alışveriş. Asıl sen duydun mu; shrinking ambition’ı bir de ambition tax ödemezler mi, ehh pes.”
“Unutuyordum diyeceğimi… işe info ecologist alcaz, var mı tanıdığın?”
Metni anlamlandırmak için “insan sözlüğü”:
SOSYAL / KÜLTÜREL KAVRAMLAR
Lotus Eater Syndrome (Lotus Yiyen Sendromu) Sonsuz içerik ve eğlenceyle gerçeklikten kaçma; dijital uyuşukluk.
Third Place Revival (Üçüncü Mekan Canlanması) Ev ve iş dışı mekanların (kafe, kütüphane) yeni sosyal merkez haline gelmesi.
Quiet Luxury (Sessiz Lüks) Gösterişsiz ama pahalı; zenginliğin minimal estetikle sergilenmesi.
Shrinking Ambition (Küçülen Hedefler) Belirsizlik yüzünden bireylerin hayallerini aşağı çekmesi.
Ambition Tax (Hırs Vergisi) Hedef büyütmenin ekonomik ve sosyal maliyeti.
Experience Economy (Deneyim Ekonomisi) Ürün değil, duygu ve hikaye satın alma dönemi.
İLETİŞİM / MEDYA / SİYASET KAVRAMLARI
Vibecession (Duygusal Resesyon) Ekonomi iyi görünse de halkın kötü hissetmesi.
Vibe Politics (Duygu Siyaseti) Politikanın veri yerine atmosfer ve estetik üzerinden yapılması.
Vibecoding (Duygusal Kodlama) Mesajın içerikle değil hisle paketlenmesi.
Authenticity Signaling (Samimiyet Gösterisi) Marka ya da kişinin yapay bir “doğallık” üretme çabası.
Algorithmic Persona (Algoritmik Benlik) Platformların bize biçtiği dijital kimlik.
Context Collapse (Bağlam Çöküşü) Tek bir cümlenin tüm kitlelere aynı anda ulaşması sonucu yanlış anlaşılma kaosu.
Information Disorder (Bilgi Bozulması) Misinformation + Disinformation + Malinformation’ın birleşik etkisi.
Information Poisoning (Bilgi Zehirlenmesi) Aşırı ve toksik bilgi nedeniyle gerçeklik duygusunun bozulması.
Info Ecologist (Bilgi Ekoloğu) Bilgi kirliliğini temizleyen yeni nesil uzman.
Shadow-Ghosting (Gölge Yok Oluş) Var gibi olup yok olmak; iletişim kurmadan izlemek.
Digital Fragility (Dijital Kırılganlık) Tek bir ekran görüntüsüyle bile itibarın çökebilmesi.
Synthetic Media (Sentetik İçerik) AI ile üretilmiş görüntü, ses ve video.
Lawfare (Hukuki Savaş) Hukukun adalet değil, stratejik saldırı için kullanılması.
TEKNOLOJİ / YAPAY ZEKA KAVRAMLARI
Agentic AI (Ajanik Yapay Zeka) Komut beklemeyip kendi planını yapan AI.
Autonomous Agents (Otonom Ajanlar) Görevleri kendi başına yürüten AI süreçleri.
RAG – Retrieval-Augmented Generation Yapay zekanın kurum içi bilgiye erişerek yanıt üretmesi.
Zero-Trust Security (Sıfır Güven Modeli) Hiçbir kullanıcıya doğrudan güvenmeyen siber güvenlik anlayışı.
Digital Twin (Dijital İkiz) Gerçek sistemlerin dijital kopyası.
Neurotech / Neural Interfaces (Nöroteknoloji) Beyinle makinenin birbirine bağlanması.
Data Hygiene (Veri Hijyeni) Verinin doğru, temiz, güncel ve güvenilir tutulması.
AI Governance (Yapay Zeka Yönetişimi)
Yapay zekânın etik, hukuki ve operasyonel kurallar çerçevesinde yönetimi.
EKONOMİ KAVRAMLARI
Greedflation (Açgözlülük Enflasyonu) Şirketlerin fırsatçı kar artırımı nedeniyle fiyatları şişirmesi.
Shrinkflation (Gramaj Azaltma) Ürün küçülür, fiyat aynı kalır.
Skimpflation (Kalite Azaltma) Kalite düşer, fiyat değişmez.
Post-Inflation Fatigue (Enflasyon Yorgunluğu) Rakamlar düşse de fiyat seviyesinin yüksek kalması.
Reshoring – Nearshoring – Friendshoring Üretimin eve, yakına veya müttefik ülkelere çekilmesi.
Slowbalization (Yavaş Küreselleşme) Küreselleşmenin hızını kaybetmesi.
Carbon Leakage (Karbon Kaçağı) Sıkı iklim politikalarından kaçmak için üretimin gevşek ülkelere taşınması.
Green Premium (Yeşil Fiyat Farkı) Sürdürülebilir ürünlerin geleneksel muadillerden daha pahalı olması.
YÖNETİŞİM & PROBLEM ÇÖZME KAVRAMLARI
Case Clinic (Vak’a Kliniği) Bir ekip üyesinin somut bir sorununu grup içinde derinlemesine çözmeye yönelik odaklı çalışma.
Problem Pitch (Sorun Sunumu) Bir problemi kısa, net, analitik biçimde anlatıp çözüm için destek isteme tekniği.
Embedded Emission (Gömülü Emisyon) Bir ürünün tedarik, üretim, taşıma ve kullanım döngüsünde görünmeyen karbon ayak izi.
